W Kijowie odbyło się posiedzenie 23. szczytu Ukraina-UE. W szczycie wzięli udział prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel i przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen.
Na szczycie zostały podpisane trzy umowy stowarzyszeniowe.
Przede wszystkim Ukraina i UE podpisali długo oczekiwaną umowę o „otwartym niebie”.
„W końcu osiem lat później umowa o wspólnym obszarze lotniczym została ostatecznie podpisana. Gratuluję Ukrainie, prezydentom i wszystkim członkom Unii Europejskiej. To są wysokie standardy bezpieczeństwa lotów, nowe możliwości dla obywateli i przedsiębiorstw, więcej lotów i szersza geografia podróży” – powiedział prezydent Ukrainy.
Umowa „otwartego nieba” ma na celu zniesienie monopolu na niektórych trasach ustanowionego umowami dwustronnymi, ułatwienie otwierania nowych tras między miastami ukraińskimi i europejskimi, a w efekcie obniżenie cen biletów. Oprócz tego Umowa będzie promować wzajemny dostęp do rynków transportu lotniczego z zachowaniem równych warunków działania i poszanowaniem tych samych zasad. Obejmują one bezpieczeństwo lotów, ochronę lotnictwa, zarządzanie ruchem lotniczym, harmonizację społeczną i ochronę środowiska.
Warto przypomnieć, że podpisanie dokumentu miało nastąpić jeszcze 11 lutego w Brukseli, ale na początku lutego biuro prezydenta poinformowało, że podpisanie nie powiodło się.
W czerwcu Rada Unii Europejskiej zgodziła się podpisać umowę o wspólnym obszarze lotniczym między Ukrainą a UE, która przewiduje otwarcie rynku transportu lotniczego, nowe możliwości zarówno dla konsumentów, jak i operatorów. Oczekuje się, że umowa będzie wspierać rozwój handlu, turystyki, inwestycji, tańszych biletów lotniczych i nie tylko.
Drugim ważnym osiągnięciem spotkania było zawarcie porozumienia między Ukrainą, Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej w sprawie udziału Ukrainy w programie ramowym w zakresie badań naukowych i innowacji Horizon Europe.
Warto zaznaczyć, że program Horizon Europe na lata 2021-2027 jest największym unijnym programem finansowania nauki i innowacji o łącznym budżecie ponad 95,5 mld euro.
Podpisanie tego dokumentu stworzy podstawę prawną do współpracy naukowo-technicznej oraz stworzy warunki niezbędne do przyspieszenia rozwoju Ukrainy jako wpływowego państwa europejskiego poprzez rozszerzenie międzynarodowej współpracy, zapewni niezbędne kroki dla integracji Ukrainy z Europejską Przestrzenią Badawczą.
Trzecim spełnionym celem została podpisana Umowa między Ukrainą a Unią Europejską o uczestnictwie Ukrainy w programie Creative Europe (2021-2027).
Program Creative Europe ma na celu wspieranie i wzmacnianie konkurencyjności europejskiego sektora kultury, sektora kreatywnego i audiowizualnego, a także rozwój i promocję różnorodności kulturowej i językowej oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego Europy.
Program ma budżet 2,4 mld euro i jest realizowany w trzech obszarach: kultura, media i współpraca międzysektorowa.
Jeszcze jednym omawianym punktem spotkania była kwestia gazowa. Unia Europejska i Ukraina uzgodniły wypracowanie „wszystkich scenariuszy” rozwoju dostaw gazu na Ukrainę.
Prezydent Wołodymyr Zełenski powiedział, że podczas spotkania z przewodniczącym Rady Europejskiej Charlesem Michelem i przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen uzgodnili rozpoczęcie strategicznego dialogu energetycznego między Ukrainą a UE.
„Rozumiem pańskie zaniepokojenie dostawami gazu, a to nie tylko kwestia tej zimy, ale także przyszłości. Zadaniem Komisji jest opracowanie wszystkich scenariuszy wspólnie z Ukrainą” – powiedziała Ursula von der Layen.
UE planuje również bardziej aktywne wykorzystanie ukraińskiej infrastruktury przesyłowej gazu. „Musimy również zbadać wykorzystanie ukraińskich podziemnych magazynów gazu” – powiedziała przewodnicząca Komisji Europejskiej.
Ursula von der Leyen doradzała również skupienie się na poprawie efektywności energetycznej.
„Bezpieczeństwo energetyczne to także gwarancja niepodległości i suwerenności narodowej. Dokończenie budowy Nord Stream 2 otwiera przed Ukrainą nowe wyzwania, oprócz już istniejących. Zgodziliśmy się rozpocząć strategiczny dialog energetyczny na wysokim szczeblu między Ukrainą a UE. Konieczne jest wypracowanie wspólnej długoterminowej wizji bezpieczeństwa energetycznego Europy” – powiedział Zełenski.
Na spotkaniu Ukraina-UE przez prezydenta Ukraina była poruszona jeszcze jedna ważna kwestia, mianowicie sankcje przeciw Federacji Rosyjskiej.
Prezydent Wołodymyr Zełenski wezwał UE do rozszerzenia sankcji wobec Rosji, w szczególności po ostatnich wyborach do Dumy Państwowej.
Według niego listy sankcyjne powinny obejmować wszystkich, którzy uczestniczyli w organizacji i przeprowadzeniu wyborów do Dumy Państwowej Federacji Rosyjskiej na okupowanym Krymie, Sewastopolu i tymczasowo okupowanych terytoriach Donbasu.
„Systemowe łamanie praw człowieka na tymczasowo okupowanym Krymie nie powinno być ignorowane” – powiedział Zełenski.
Przypomnijmy, że 11 października Rada UE nałożyła sankcje na osiem osób za aktywne wspieranie działań i realizację polityk podważających integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy.
Wśród osób dodanych do unijnej listy sankcji są: sędziowie, prokuratorzy i funkcjonariusze organów ścigania odpowiedzialni za egzekwowanie rosyjskiego prawa na nielegalnie anektowanym Krymie i Sewastopolu.
Na wspólnym spotkaniu Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen wymieniła trzy sposoby przejścia na nowy poziom w stosunkach między Ukrainą a Unią Europejską.
„Pierwszy dotyczy skupienia się Ukrainy na wdrażaniu reform. Chcę jasno powiedzieć, że będziemy nadal wspierać wysiłki Ukrainy na rzecz wdrożenia poważnych reform” – powiedział von der Layen.
Podkreśliła, że chodzi przede wszystkim o reformę sądownictwa, w tym reformę Trybunału Konstytucyjnego oraz walkę z korupcją i ograniczenie wpływów oligarchów.
Drugim sposobem, zdaniem von der Leyen, jest wykorzystanie potencjału Umowy Stowarzyszeniowej.
„Wciąż ma wiele do zaoferowania. Na przykład w sferze cyfrowej. Ukraina jest w tej dziedzinie bardzo postępowa i razem możemy wiele zdziałać” – powiedziała przewodnicząca Komisji Europejskiej.
Trzecim sposobem, według Przewodniczącej KE, jest zwiększenie współpracy handlowej, inwestycyjnej i gospodarczej.
„Nasze porozumienie w sprawie głębokiej i kompleksowej strefy wolnego handlu nadal jest kamieniem węgielnym naszych stosunków. Wiele już zostało zrobione i wzywam nas do ambitnego podejścia, aby obie strony mogły czerpać korzyści” – podkreśliła.
Ze swojej strony Zełenski dodał: „Bardzo oczekujemy od przywódców Unii Europejskiej i państw członkowskich odwagi i dalekowzroczności, by postrzegać Ukrainę jako integralną część przestrzeni europejskiej”.
„Nadanie europejskiej perspektywy Ukrainie, która podziela wspólne wartości z UE, zgodnie z art. 49 Traktatu UE, jest logicznym i oczekiwanym krokiem. Aby osiągnąć ten cel, Ukraina będzie ciężko współpracować ze wszystkimi partnerami i państwami UE” – podkreślił Zełenski.
„Jestem szczerze wdzięczny liderom instytucji Unii Europejskiej za dzisiejsze ważne spotkanie. Doceniam owocną interakcję między nami, nasze regularne kontakty. Jesteśmy gotowi do wspólnego postępu w zakresie praktycznych i kompleksowych kroków w kierunku integracji europejskiej, których powinni doświadczyć nasi ukraińscy obywatele i przedsiębiorstwa. Jesteśmy pewni naszej wspólnej przyszłości i widzimy ją z Unią Europejską, w bezpiecznej i pomyślnej rodzinie europejskiej” – powiedział na sam koniec prezydent Ukrainy.
Przypomnijmy, że to był już 23. szczyt Ukraina-Unia, który tym razem odbył się w Kijowie w Pałacu Mariińskim. W spotkaniu wzięli udział Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel i przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Spotkanie zakończyło się sukcesywnym podpisaniem kilku Umów oraz omówieniem dalszej współpracy między Ukrainą i UE.
Źródło: president.gov.ua
